Rozwód z winy obu stron a dozwolona reakcja skrzywdzonego małżonka na niezgodne z obowiązkami małżeńskimi zachowanie się drugiego małżonka

Najczęściej małżonek wyłącznie winny rozwodowi podnosi, że do rozkładu pożycia doszło z winy obu stron. W wielu wypadkach należy jednak rozróżnić współprzyczynę rozkładu pożycia od usprawiedliwionej okolicznościami sprawy reakcji skrzywdzonego małżonka (np. opuszczenie małżonka dopuszczającego się zdrady małżeńskiej). Jak przyjęto bowiem w orzecznictwie małżonkowi przysługuje uprawnienie do dozwolonej reakcji na niezgodne z obowiązkami małżeńskimi zachowanie się drugiego małżonka. Granice dopuszczalnej reakcji małżonka skrzywdzonego przez współmałżonka należy ocenić na podstawie konkretnych okoliczności sprawy i przy uwzględnieniu zasad współżycia społecznego. Judykatura dostarczyła tu licznych przykładów, podkreślając zarazem, że reakcja małżonka pokrzywdzonego nawet niewłaściwa, jeśli nastąpiła bezpośrednio po wyrządzeniu krzywdy, może być usprawiedliwiona i niepoczytana za zawinioną współprzyczynę rozkładu pożycia (zob. np. wyroki SN z dnia 10 września 1957 r., 1 CR 1121/56, OSN 1959, nr 3, poz. 72, PiP 1964, nr 5-6, s. 842; z dnia 8 stycznia 1971 r., III CRN 442/70, niepubl.; z dnia 23 kwietnia 1997 r., I CKN 78/97, niepubl.; z dnia 5 grudnia 1997 r., I CKN 597/97, OSNC 1998, nr 6, poz. 99, Mon.Prawn. 1998, nr 5, s. 4).